6 Αυγούστου. Αφ’ ού δε εξημέρωσεν, τί να ιδούν; Όλη η περιφέρεια του χωρίου Χαϊντάρι, η εκκλησία του Προφήτου Ηλία, το ρεύμα και οι λόφοι εκείνοι γεμάτα από στρατεύματα Ελληνικά· εκεί ετριγύριζε και το ιππικόν των Τούρκων και ετουφεκίζοντο με τους εδικούς μας.

Πηγή: Απομνημονεύματα Αθηναίων Αγωνιστών Π. Μοναστηριώτου – Δ. Χρηστίδου – Π. Πούλου – Ν. Καρώρη, Εμμανουήλ Γ. Πρωτοψάλτης (επιμ.), Βιβλιοθήκη, τ. 13, (εκλογή) Γ. Τσουκαλάς, Αθήνα [1957], σ. 100 (Καρώρης).

Εις την μάχην ταύτην από τους μεν Έλληνας εφονεύθησαν οκτώ και επληγώθησαν είκοσι δύο, από δε τους εχθρούς ελέγετο να εφονεύθησαν περισσότεροι των τετρακοσίων και να επληγώθησαν διπλάσιοι. Όλοι οι παρευρεθέντες εις ταύτην την μάχην Έλληνες ηγωνίσθησαν με ανδρείαν· η μεγαλητέρα όμως φθορά του εχθρού έγεινεν από τον λόχον των ανδρείων Φιλελλήνων, από το τακτικόν και από το οχύρωμα των υπό τον Περραιβόν.

Πηγή: Δημήτριος Αινιάν, Απομνημονεύματα, Εμμανουήλ Γ. Πρωτοψάλτης (επιμ.), Βιβλιοθήκη, τ. 7, (εκλογή) Γ. Τσουκαλάς, Αθήνα [1956], σ. 66.

Όθεν την αυτήν εσπέραν ο Φαββιέρος με τον στρατόν του, και οι διάφοροι οπλαρχηγοί με τα σώματά των, συγκείμενα σχεδόν από δύο χιλιάδας πεντακοσίους άνδρας εξεστράτευσαν διά τας Αθήνας, και διαβάντες το όρος Αιγιαλόν εστρατοπέδευσαν κατά το μεσονύκτιον εις τον κήπον λεγόμενον Χαϊδάρι, απέχοντα μίαν ώραν από την πόλιν των Αθηνών και κείμενον μεταξύ του Αιγιαλού όρους και του ελαιώνος […]. Η ημέρα αύτή ήτον δι’ όλους τους Έλληνας μία από τας λαμπροτέρας της επαναστάσεως.

Πηγή: Χρ. Σ. Βυζάντιος, Ιστορία του τακτικού στρατού της Ελλάδος από της πρώτης συστάσεώς του κατά το 1821 μέχρι των 1832, Εν Αθήναις, Εκ της τυπογραφίας Κ. Ράλλη, 1837, σ. 79, 85.

Οι δ’ εν Ελευσίνι αποκρούσαντες με βλάβην των τους όσους Τούρκους έστελλε κατ’ αυτών ο Κιουταχής διά να τους ενασχολή, την 5 του αυτού απεφάσισαν να πλησιάσωσιν εις τας Αθήνας, και το εσπέρας κινήσαντες διά του όρους Αιγιαλού, έφθασαν το μεσονύκτιον εις το Χαϊδάρι, χωρίον μίαν ώραν απέχον εκείθεν, μεταξύ του όρους αυτού και του Ελαιώνος κείμενον, όπου εστρατοπέδευσαν. Ο Καραϊσκάκης με τινας οπλαρχηγούς και με τους Αθηναίους ετοποθετήθησαν εις το περίβολον και ήνοιξαν πολεμίστρας […]· εφονεύθησαν ωσαύτως και επληγώθησαν πέντε φιλέλληνες. Εκ δε των εχθρών εφονεύθησαν και επληγώθησαν πάμπολλοι.

Πηγή: Νικόλαος Σπηλιάδης, Απομνημονεύματα, τ. Γ΄, Αθήνησι, Εκ του Τυπογραφείου Χ.Ν. Φιλαδελφέως, 1857, σ. 90-93.

Την 8 Αυγούστου εξεκίνησεν ο Κιουταχής εκ του στρατοπέδου του μετά πέντε χιλίαδων πεζών και χιλίων ιππέων και ήρχετο προς το Χαϊδάρι, ο δε Φαβιέ ιδών ότι ο εχθρός επλησίαζεν έστειλε το πρώτον τάγμα και τους άνευ ίππων ιππείς μετά δύο πεδινών πυροβόλων όπως καταλάβουν λόφον τινά εκεί πλησίον, αλλ’ εκ των οπισθίων του λόφου είχαν πλησιάσει οι Οθωμανοί ιππείς και ανέβαινον επ’ αυτού ώστε αμφότεροι αφίχθησαν απροσδοκήτως και επυροβολήθησαν.

Πηγή: Λάμπρος Κουτσονίκας, Γενική ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, τ. Β΄, Εν Αθήναις, Τύποις του «Ευαγγελισμού» Δ. Καρακατζάνη, 1863-1864, σ. 301-302.

Συναθροισθέντων τεσσάρων σχεδόν χιλιάδων Ελλήνων, και χιλίων διακοσίων τακτικών οδηγουμένων παρά του χιλιάρχου Φαβιέ Γάλλου, απεφάσισεν ο Καραϊσκάκης συναινέσει και των λοιπών οπλαρχηγών να δοκιμάση κατ’ αρχάς την τύχην της αρχηγίας του εκστρατεύων κατά του ισχυρού Πολιορκητού των Αθηνών• θέσιν αρμοδιοτέραν, και συμφέρουσαν να οχυροθώσιν, έκλεξαν το περιβόλι Χαϊδάρη καλούμενον … Τοιαύτη υπήρξεν η μάχη του Χαϊδαρίου, εις την οποίαν εκ μεν των Ελλήνων εσκοτώθησαν ένδεκα απέθανον δε πέντε εκ των δεκαεπτά πληγωθέντων• δεκαοκτώ έτι τακτικοί, και δεκαέξ εσυλλήφθησαν ζώντεες, τους οποίους την δευτέραν ημέραν εκαρατόμησαν, επληγώθησαν εικοσιδύο• τέσσερα κανόνια του τακτικού, ών οι τροχοί συνεθλάσθησαν μετά τρίτον, και τέταρτον κανονοβολισμόν έμειναν λάφυρον του εχθρού, ομοίως δε και τα πλειότερα κινητά πράγματα του αυτού σώματος.

Πηγή: Χριστόφορος Περραιβός, Απομνημονεύματα πολεμικά διαφόρων μαχών συγκροτηθεισών μεταξύ Ελλήνων και Οθωμανών κατά τε το Σούλιον και Ανατολικήν Ελλάδα από του 1820 μέχρι του 1829 έτους, τ. Β΄, Εν Αθήναις, Εκ της Τυπογραφίας Ανδρέου Κορομηλά, 1836, σ. 80-81, 8

Την 6, ανατέλλοντος του ηλίου, επρόκυψαν εκ του ελαιώνος δισχίλιοι εχθροί, πεζοί και ιππείς, έλκοντες δύο κανόνια ελαφρά…έδραμε κατά των επί τα αριστερά πεσόντων το α΄ τάγμα, ετράπησαν μετά μικρήν αντίστασιν οι εχθροί και ηρπάγησαν και τα πολεμοφόδιά των…

Πηγή: Σπυρίδων Τρικούπης, Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως. Έκδοσις δευτέρα επιθεωρηθείσα και διορθωθείσα, τ. Δ΄, Εν Λονδίνω, Εκ της εν τη αυλή του Ερυθρού Λέοντος τυπογραφίας Ταϋλόρου και Φραγκίσμου, αωξ΄-αωξβ΄ [1860-1862], σ. 63-64.

Οι Έλληνες οπλαρχηγοί των ατάκτων στρατευμάτων, καταλαβόντες την Ελευσίνα και συσσωματωθέντες περί τας τρεις περίπου χιλιάδας, προσεκάλεσαν τον Φαβιέρον, ούτος ήλθε μετά πολλών τακτικών στρατιωτών, και τότε εδόθη η εν Χαϊδαρίω μάχη, ήτις απέτυχεν εντελώς, και, καθώς ελέγετο μάλιστα, ένεκα της πεισματώδους επιμονής αυτού του Φαβιέρου, μη θελήσαντος να ακούση το παρά των λοιπών οπλαρχηγών σχέδιον της μάχης.

Πηγή: Γεώργιος Ψύλλας, Απομνημονεύματα του βίου μου, Νικ. Κ. Λούρος (εισαγ.), Ελ. Γ. Πρεβελάκης (εισαγ. και σημ.), Ακαδημία Αθηνών, Αθήναι, 1974, σ. 123.